«Η Πλατωνική Ρυμοτομία στον ίσο μουσικό συγκερασμό και στον σκληρό μαγνητικό δίσκο»
Ομιλητής: Χαράλαμπος Σπυρίδης
Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Τρίτη 19 Δεκεμβρίου 2023, 6.30-8.30 μμ
Φιλολογικός Σύλλογος ‘Παρνασσός’
(Αίθουσα ‘Παλαμάς’),
Πλατεία Καρύτση, Αθήνα
Εις αντικατάσταση της ομιλίας του κ. Α.Αντωνάκου με θέμα:
‘Οἱ ἀποσιωπηθεῖσες φιλολογικές πηγὲς γιὰ τὴν ἑλληνικὴ προέλευση
τῶν γραμμάτων τοῦ Ἀλφαβήτου’
η οποία μετατίθεται εντός του έτους 2024
Περίληψη ομιλίας
Ο Πλάτων θέλει να διδάξει ένα νέο μουσικό σύστημα, στο οποίο θα υπάρχουν 12 ίσα μεταξύ τους διαστήματα, τα ημιτόνια. Πρόκειται για το λεγόμενο «σύστημα του ίσου συγκερασμού». Όμως, η «ἐπὶ ποινῇ θανάτου» Πυθαγόρεια απαγόρευση της χρήσης των αρρήτων αριθμών, που του είναι απαραίτητο εργαλείο, τον αναγκάζει να πλάσει έναν μύθο, προκειμένου να την παρακάμψει (Νόμοι, 5, 737e, 738). Στον μύθο περιγράφεται η δομή της ιδανικής κοινωνίας των Μαγνήτων, μιας αποικίας Κρητών από την Κνωσό, που κατάγονται από τη Γορτυνία της Πελοποννήσου.
Ο τρόπος κατανομής της γης στους αποίκους οδηγεί τεχνηέντως τον Πλάτωνα στον υπολογισμό του άρρητου αριθμού , επί του οποίου εδράζεται ο ίσος συγκερασμός των 12 ημιτονίων, ενώ η ρυμοτομία της εν λόγῳ αποικίας φαντάζει με έναν σκληρό μαγνητικό δίσκο χωρισμένο σε δύο μέρη (partitions)· σ’ αυτό των αστικών οικοπέδων για την οικοδόμηση οικιών και σ’ εκείνο, στο ύπαιθρο, για γεωργική ἢ κτηνοτροφική εκμετάλλευση (AlanShugart, ΙΒΜ, 1971).
Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης
Φυσικός, Ηλεκτρονικός, Ραδιοηλεκτρολόγος Α΄
Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
hspyridis@music.uoa.gr , http://users.uoa.gr/~hspyridis
O Καθηγητής Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης υπηρέτησε στο Γ΄ Εργαστήριο Φυσικής του Τμήματος Φυσικής της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης επί 16 και πλέον χρόνια και στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών επί 22 χρόνια.
Και στα δύο Πανεπιστήμια πρώτος δημιούργησε τη διδασκαλία της Φυσικής και των Μαθηματικών της Μουσικής, αντιμετωπίζοντάς την ως Επιστήμη και δημιούργησε την κατεύθυνση της Τεχνολογίας Ήχου.
Υπήρξε μέλος της πενταμελούς προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής (1985) που οργάνωσε, στελέχωσε, και λειτούργησε το πρώτο για την Ελλάδα Πανεπιστημιακό Τμήμα Μουσικών Σπουδών. Ως μέλος και Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας ίδρυσε και λειτούργησε 45 Μουσικά Σχολεία στην Ελλάδα.
Ως καθηγητής δραστηριοποιήθηκε διδακτικά κι ερευνητικά στις επιστημονικές περιοχές: Φυσική και Μουσική Ακουστική, Μαθηματικά της Μουσικής, Θόρυβος-Ηχοπροστασία, Ακουστική Σχεδίαση Κλειστών Χώρων, Βιοακουστική, Ψυχοακουστική, Ηλεκτροακουστική, Βυζαντινό Ηρμοσμένο, Μουσική με Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές, Επικοινωνία ανθρώπων με τη χρήση «Φυσικών» και «Σφυρικτών» γλωσσών, Αρχαία Ελληνική Μουσική στους αλληγορικούς φιλοσόφους Πυθαγόρα, Πλάτωνα και Ηράκλειτο.
Ως συγγραφέας συνέγραψε πενήντα εννέα επιστημονικά και διδακτικά συγγράμματα.
Συμμετείχε με πρωτότυπες ανακοινώσεις σε πλήθος Διεθνών και Τοπικών Συνεδρίων. Εργασίες του δημοσιεύθηκαν σε έγκριτα Διεθνή και Ελληνικά επιστημονικά περιοδικά.
Επέβλεψε και καθοδήγησε φοιτητές για την ολοκλήρωση προπτυχιακών Διπλωματικών εργασιών, μεταπτυχιακών Διπλωματικών διατριβών και Διδακτορικών διατριβών.
Διετέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος της Ενώσεως Ελλήνων Φυσικών.Είναι μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Ακουστικής (ΕΛ.ΙΝ.Α.), Κοσμήτορας της Διεθνούς Επιστημονικής Εταιρείας Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας και Α΄ Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας.