Ο Ομιλητής κ. Γ. Σαραντίτης δεν θα μπορέσει να πραγματοποιήσει την ομιλία του λόγω σοβαρού ατυχήματος. Η ΕΜΑΕΜ εύχεται ‘ταχείαν ανάρρωση’ στον ομιλητή και τροποποιεί το πρόγραμμα της Δευτέρας 23/10/2023 ως εξής:
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΟΜΙΛΙΑΣ
‘ΑΚΡΙΒΗΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ’
Ομιλητής: Σ. Παπαμαρινόπουλος
(Πρόεδρος ΕΜΑΕΜ)
Δευτέρα 23 Οκτωβρίου 2023, 6.30-8.30 μμ
Φιλολογικός Σύλλογος ‘Παρνασσός’
(Αίθουσα ΄Παλαμάς’),
Πλατεία Καρύτση, Αθήνα
Περίληψη ομιλίας
Ἡ ἐμφάνιση «κακῆς» καταχνιᾶς καὶ ὄχι συνηθισμένης συννεφιᾶς ἢ σκότους ὑποδηλώνει ὅτι ἡ ἡλιακὴ ἔκλειψη εἶναι μερικὴ καὶ ὄχι ὁλική, καθόσον στὴν ὁλικὴ ἔκλειψη ἐπικρατεῖ σκότος γιὰ λίγα λεπτὰ τῆς ὥρας. Λόγῳ τῆς περιοδικότητας τῶν ἐκλείψεων, ἕνας ἐρευνητὴς μπορεῖ μὲ κατάλληλους ἀλγορίθμους νὰ ἐντοπίσει ἐκλείψεις ποὺ συνέβησαν κατὰ τὸ παρελθὸν ἢ πρόκειται νὰ συμβοῦν στὸ μέλλον, ἀρκεῖ νὰ ἔχει κάποια στοιχεῖα. Καὶ αὐτὰ δίδονται ἀπὸ τὸν Ὅμηρο καὶ εἶναι τὰ ἑξῆς:
1. Ἡ ἐποχὴ εἶναι φθινόπωρο.
2. Ἡ ὥρα τῆς ἔκλειψης εἶναι μεσημεριανή.
3. Πέντε ἡμέρες πρὶν ἀπὸ τὴν ἡμέρα τῆς ἔκλειψης, κατὰ τὴν ἄφιξη τοῦ Ὀδυσσέα στὴν Ἰθάκη, ἡ Ἀφροδίτη ἦταν ὁρατὴ στὸν ἀνατολικὸ ὁρίζοντα πρὶν ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ τοῦ Ἡλίου.Ἐπίσης, ἡ ἀπαραίτητη συνθήκη προκειμένου νὰ ὑπάρξει ἡ ἡλιακὴ ἔκλειψη, δηλαδὴ ἡ φάση τῆς Νέας Σελήνης, δηλώνεται μὲ σαφήνεια στὸ χωρίο ξ 161-164 ὅταν ἀναφέρεται ὅτι ἐκείνη τὴν ἡμέρα ἦταν «τοῦ μὲν φθίνοντος μηνός, τοῦ δὲ ἱσταμένοιο». Αὐτὴ ἡ συγκεκριμένη παρατήρηση μάλιστα ἀνήκει ἐπίσης στὸν Ἡράκλειτο ἐκ Πόντου.Ἡ ἐρευνητικὴ ὁμάδα ἐπέλεξε τὸ διάστημα 1400-1130 π.Χ. ὡς τὴ χρονικὴ περίοδο τῆς ἀναζήτησης αὐτῆς τῆς ἡλιακῆς ἔκλειψης.Πρόκειται γιὰ τὴ μερικὴ ἡλιακὴ ἔκλειψη τῆς 30ῆς Ὀκτωβρίου 1207 π.Χ., μὲ σημαντικὴ κάλυψη τῶν ¾ τοῦ ἡλιακοῦ δίσκου (74,7%). Τὸ φαινόμενο ξεκίνησε στὶς 14.31, κορυφώθηκε στὶς 16.03 καὶ τελείωσε στὶς 17.23. Ἡ ἡλιακὴ ἔκλειψη συνέβη στὰ δυτικά, σὲ ὕψος 20 μοιρῶν ἀπὸ τὸν ὁρίζοντα, στὴν περιοχὴ τοῦ ἀστερισμοῦ τοῦ Σκορπιοῦ. Λίγη ὥρα μετά, στὶς 17.58, ὁ Ἥλιος ἔδυσε, καὶ γι’ αὐτό, ὅπως περιγράφεται στὸ ὁμηρικὸ κείμενο, ἀμέσως οἱ ὑπηρέτριες ἔφεραν φῶς (χ 497).
EL 
EN